Ayiti: Zak vyolans yo kontinye sakaje yon sistèm sante ki sou wout pou l chavire – UNICEF

Li deja frajil, sistèm sante ayisyen an jodi a sou wout pou l chavire anba vyolans gang  yo kontinye ap fè nan kapital ayisyen an, selon sa Fon Nasyonzini pou Timoun (UNICEF) te rakonte Mèkredi.

Dapre ajans Nasyonzini an, sis lopital sou dis ann Ayiti apèn ap fonksyone, paske dènye ogmantasyon vyolans yo nan Pòtoprens kontinye anpeche timoun yo jwenn materyèl medikal ak medikaman esansyèl yo. 

Tout lopital nan peyi a te rapòte difikilte yo gen pou jwenn ak kenbe materyèl medikal ki esansyèl yo, epitou vòl entènasyonal ak lokal yo ki soti e rive nan ayewopò Pòtoprens yo te fèk reprann  ankò, ak yon kapasite limite epi anpil reta, menmjan ak waf prensipal la, ki te anba men gwoup ame yo.

Konntenè yo sezi oswa piye

Bruno Maes, Reprezantan UNICEF an Ayiti a, di: “Sistèm sante ayisyen an sou wout pou l chavire. "Vyolans lan makònnen ak , deplasman pa pil e pa pakèt, epidemi ki danjere ak malnitrisyon k ap ogmante mete sistèm sante Ayiti a jenou, men bagay  ki ta ka bloke materyèl yo se li menm  tou k ap chavire sistèm lan".

Alèt UNICEF la rive nan yon klima ensekirite. Selon detay Ajans Nasyonzini an ta bay yo te swa sezi oubyen piye konntenè yo ak materyèl ki vrèman enpòtan menm jan sa te rive anpil depo ak famasi.

Pandan  plizyè santèn konntenè ki chaje ak pwodui imanitè bloke nan Pòtoprens, tankou konntenè UNICEF ki gen pwodui pou timoun ki fèk fèt, matènèl ak medikal.

“Nou pa ka aksepte pou pwodui enpòtan ki ka sove lavi timoun yo rete bloke nan depo ak nan konntenè. Yo dwe debloke yo kounye a,” selon sa  Mesye Maes te di.

Ka kolera

Pòtoprens, ki se sant prensipal lojistik an Ayiti, nòmalman resevwa epi distribiye pwodui imanitè enpòte yo nan peyi a. Vil la pou kounye a paralize lakoz vyolans ak plis pase 160,000 moun ki deplase, vil la pa an mezi pou l reponn ak bezwen yon popilasyon k ap lite alafwa kont twomatis ak  risk pou yo tonbe malad.

Sepandan, bezwen yo kontinye ogmante. Pakèt fanmi ki deplase  ap chèche sekirite yo, patikilyèman nan sid peyi a, ap mete anpil presyon sou sèvis sante lokal yo, ki apèn te ka fè fas ak demann yo anvan dènye ogmantasyon kriz la. Prèske toupatou manke anplwaye anviwon 40% nan anplwaye medikal yo te kite peyi a akòz nivo ensekirite vin pi wo.

Sou yon lòt plan aktè nan domèn imanitè yo pè  pou pwopagasyon maladi yo. Ant oktòb 2022 pou rive avril 2024, Ayiti rapòte yon total 82,000 ka kolera yo sispèk. "Sezon lapli a ki pral rive a ap fè sitiyasyon an vin pi mal, ak ogmantasyon maladi moun pran nan dlo ak moustik tankou malarya."

4.4 milyon moun bezwen èd alimantè

Anplis de sa, apeprè 4.4 milyon moun ann Ayiti bezwen èd alimantè an ijans, e 1.6 milyon moun ap fè fas ak gwo ensekirite alimantè an ijans, sa ki ogmante risk pou timoun yo soufri malnitrisyon

Pou fè fas ak sitiyasyon an, UNICEF ak patnè li yo ogmante altènatif nan sant enpòtasyon ak anbakman nan kapital la. Atravè wout segondè enpòtasyon ak livrezon, an kolaborasyon ak Ministè Sante a, donatè entènasyonal ak patnè l yo, UNICEF te kapab kontinye livre vaksen, medikaman ak ekipman medikal bay timoun Ayiti ki pi bezwen yo

Jounen 18, 20 ak 21 me 2024, UNICEF te fasilite livrezon 38 tòn materyèl vital, ki gen ladan yo kit sante ak kolera, ak lòt pwodwi medikal esansyèl pou Ayiti pa mwayen yon avyon ke èd imanitè Inyon Ewopeyen an ap sipòte e se PAM ki pran latèt,  yo soti Panama rive Okap, kote UNICEF ak Nasyonzini mete sou pye yon nouvo sant operasyon. Men, vrèman gen anpil bezwen pou bay èd.

Atik sa a te pibliye nan nouvèl Nasyonzini.