Afwonte 'ensètitid' pou òganize vòl nan mitan gwo konfli an Ayiti

De fi k ap travay chak jou nan operasyon sèvis imanitè aeryen Nasyonzini an, ke yo rele UNHAS, di yo dwe afwonte "ensètitid" ak "danje epi strès" pou yo ka kenbe elikoptè yo ap vole.

Pòtoprens, Kapital Ayiti, anba ensekirite akòz vyolans gang yo epi kounye a UNHAS, ki anba jesyon Pwogram Alimantè Mondyal Nasyonzini an (PAM) se sèl opsyon pou travayè imanitè yo vwayaje fè antre sòti san danje nan vil la epi pou pote ak distribiye materyèl ki nesesè ak èd sekou nan peyi a.

Robine JNBaptise, k ap travay pou UNHAS, ak Christine Blais, ki se yon anplwaye Construction Helicopters, konpayi avyasyon ki responsab fonksyónman elikoptè sa a, te pale ak UN News sou eksperyans yo te fè nan travay nan yon zòn ki gen gwo konfli.

Robine JNBaptise: Nou gen de avyon isit ann Ayiti - yon elikoptè ki pran anviwon 19 moun oswa ki ka pote de tòn ak yon avyon 45 a elis soude ki pote nèf moun. Mwen se yon asistan avyasyon ak anrejistreman, kidonk mwen responsab pou fè moun monte ak desann avyon an. Mwen ede tou nan administrasyon ak sekirize pèmi pou fonksyónman.

Christine Blais: Mwen ap travay antanke mekanisyen vòl epi antanke chèf staf misyon vòl ozalantou Ayiti. Nenpòt jou, nou òganize vòl ant de a sis èdtan. Kounye a avyon nou yo se Okap nou mete yo, men nou te òganize vòl ki soti nan Turks and Caicos ak  Repiblik Dominikèn tou.

Robine JNBaptise: Se yon travay stresan, men erezman pou mwen, mwen travay trè byen lè m anba presyon. Gen de jou, nou ka ede jiska 100 moun, sitou travayè ONG [oganizasyon non-gouvènmantal yo], men tou anplwaye Nasyonzini yo. N ap deplase moun yo mennen yo nan zòn ki pi an sekirite nan peyi a, men tou, nou mennen anplwaye pa nou yo tounen Pòtoprens. Nou gentan ede anviwon 200 moun kite Ayiti, donk a la fen, travay nou an vo lapèn.

Christine Blais: Lè nou ateri Pòtoprens, nou pa rete anpil tan atè pou nou ka evite risk yo. Nou ka ateri, chaje epi dekole trè vit nan de a senk minit. Nou gen yon bon ekip sou plas ki ede n rete an sekirite. Nan yon zòn ki gen gwo konfli, nou fè efò pou n fleksib toutan pandan n ap reponn a bezwen Nasyonzini yo.ave a very good ground crew who keep us safe. In a high-conflict zone, we have to remain flexible at all times whilst responding to the needs of the UN.

Robine JNBaptise: Youn nan gwo defi nou fè fas a se vole sou tèt Pòtoprens, kote gang ap goumen youn ak lòt oswa ak lapolis. Danje a toujou la jiskaske yon bal mawon te frape youn nan avyon nou yo, byenke mwen pa panse ke se avyon nou an yo te vize.

Christine Blais: Kòlèg mwen yo te nan ayewopò entènasyonal la pandan te vin gen yon gwo latwoublay konsènan pwoblèm ensekirite. Se te yon moman ki te vrèman mete lavi yo an danje e yo te vrèman pè Paske te gen gwo tire pandan y ap travay nan youn nan elikoptè yo. Yon avyon komèsyal, ki te deja ateri nan moman an, bal te frape l.

Robine JNBaptise: Ayewopò entènasyonal la te vin fèmen pandan kèk semèn, kidonk nou te chèche yon lòt zòn aterisaj. Sa k ap  enkyete nou se paske gang yo ka chwazi vin nan zòn sa a epi pran kontwòl zòn aterisaj la sa ki ta kapab kanpe operasyon nou yo.

Se yon yon travay ki fè moun pè, men kounye a nou abitye ak danje yo epi strès, byenke nou fè sa n kapab pou nou pa pran risk. Mwen toujou met nan tèt mwen nenpòt bagay ka rive m oswa elikoptè a.

Christine Blais: Nan zòn ki gen gwo konfli yo, nou pa janm konn sa n ka atann, epi nou dwe toujou pridan ak menas yo tout tan. Mwen konte anpil sou ekip nou an epi mwen konprann si yon bagay ta rive, nou dwe jis fè fas ak li jan li vini.

Robine JNBaptise: Sèvis n ap bay la vrèman vital, donk si zòn aterisaj nou yo te fèmen, se t ap yon katastwòf. Nan UNHAS, nou toujou asire n raple moun yo se sèvis imanitè nou ap bay e nou pa pou pèsòn. Wòl nou se transpòte travayè imanitè ak èd sekou pou ede moun ki nan kriz.

Mwen pa janm panse kite peyi a. Si mwen kite, lè sa a ki moun k ap rete? Antanke ayisyen e travayè imanitè, mwen vle rete la epi ede peyi a tounen kote li te ye anvan.

Yon lè, sitiyasyon an ap amelyore paske lè nou pa ka desann pi ba , pa gen okenn lòt kote pou nou ale eksepte moute. Isit se lakay mwen, e mwen vle fè pati yon Ayiti k ap vin pi bon demen.

Atik sa a te pibliye nan nouvèl Nasyonzini.